Loslopende mannen

Ik loop niet rond met een stevige man om me te beschermen tegen loslopende, gevaarlijke honden. Ik loop rond met een stevige hond om me te beschermen tegen loslopende, gevaarlijke mannen.

Wanneer zijn poten langs me draven, kan ik de kleine weggetjes bewandelen. Ik durf de slecht verlichte straat in zonder voortdurend over mijn schouder te kijken. Wanneer hij bij me in de sofa ligt, kan ik het volume van de televisie luid genoeg zetten. Terwijl hij naast mijn bed waakt, kan ik veilig dromen.

In ruil voor zijn voortdurende alertheid, ben ik aardig tegen hem. Tegen Cenzo die de jongen uit de wijk wegblafte. Tegen Cenzo en Bono die samen de vent met de blote piemel op afstand hielden. Tegen Bert die de opdringerige man aan de voordeur verjoeg. Tegen Scout die me veilig hield in mijn huis, tijdens de nachten in mijn wagen, in het kleine kamertje dat we huurden, in mijn appartement, op mijn werk, in het veld, in het bos, in de stad en in ons Grote Huis. Tegen Maya die de zatte viezerikken weghapte. Twee tegelijk. Tegen Dingo die elke potentiële dreiging ernstig opmerkt.

Zonder die honden ben ik een kwetsbare vrouw in onze nog steeds grotendeels patriarchale samenleving waarin vele mannen zo onbewust handelen dat ze het effect onderschatten van hun intenties op het veiligheidsgevoel van de vrouwen in hun omgeving.

Ik ben een vrouw en daarbij getraind om mijn veiligheid voortdurend te bewaken. Het gaat als vanzelf. Poorten op slot. Deuren op slot. Hond aan mijn zijde. Over mijn schouder kijken. Nummerplaten onthouden. Camera's met opname. Ogen afspeuren naar ware intenties. Oefenen in assertiviteit. Boos kijken lokt predators minder uit dan lief lachen. (Ik hou een blijvende frons over van al dat boos kijken, waardoor ik er permanent bozer uitzie dan ik me voel. Belachelijk maar efficiënt.) Streng praten. Grenzen aangeven, bewaken en steeds opnieuw herstellen.

Mannen die geen controle hebben over hun driften zijn overal. Soms schuilen ze achter pretentie en emotionele manipulatie, en soms lopen ze gewoon met hun piemel bloot. Letterlijk of figuurlijk. Ik ben lang geleden de tel kwijtgeraakt van de ongewenst gepresenteerde piemels. Stilaan verzoen ik me ermee dat het wellicht deel uitmaakt van het natuurlijke gedragspatroon van de man. Velen kunnen het gewoonweg niet helpen.

En toch twijfel ik om me erover uit te spreken. Ergens in mijn hoofd zegt een stemmetje dat ik wellicht overdrijf. Ik stel me aan. Zie spoken.

Het is niet mijn stem. Het is de stem van eeuwenoude patriarchale gewoontes die louter kan overleven zolang ik mijn vrouwelijke mondje hou. Het is niet mijn stem. Mijn stem waarschuwt me wanneer ik me onveilig voel. Wanneer iemand zich onveilig voelt gebeurt dat meestal doordat eerdere ervaringen haar hebben geleerd wat onveilig is. Een onveiligheidsgevoel hoeven we nooit de mond te snoeren.

Vrouwen voelen zich vaak schuldig wanneer grensoverschrijdend gedrag plaatsvindt. Als ik geen vriendelijk praatje had gemaakt met die man, had hij misschien niet het idee gekregen om me te stalken. Als ik als meisje geen rokje had gedragen, had de jongen mijn rokje misschien niet opgetild. Die gevoelens van verantwoordelijkheid en schaamte leggen ons vervolgens het zwijgen op.

Als Dr. Shefali, die zoals vele vrouwen slachtoffer was van seksueel geweld, iets had willen horen als jong meisje, waren het deze woorden:

'Jij bent een meisje dat zal opgroeien tot vrouw. Vanaf nu totdat je oud bent, zal je worden bejaagd. Niet alle mannen zien vrouwen als prooi, maar velen van hen doen dat wel. Je bewustzijn daarvan zal in je voordeel werken. Het zal je aan kracht doen winnen. Er is niets om je slecht over te voelen – het is nu eenmaal de weg van de natuur. Door hier bewust van te zijn, zal je niet door dit gevaar worden verrast. Je zal alert zijn, altijd behoedzaam. Je zal jezelf zo verstandig mogelijk beschermen, wetende dat je dan nog ongewenst benaderd zal worden. Zodra dit gebeurt, dien je je uit te spreken tegen je zusters of één van ons. Je dient uit te reiken naar hulp. Je dient je uit te spreken tegen alle vormen van mishandeling. Er schuilt geen schaamte in het zijn van een slachtoffer van een predator. Het is niet jouw schuld wanneer dit gebeurt. Je kleinere gestalte maakt je een makkelijke prooi voor een man die zijn instincten niet onder controle heeft. Dat maakt je echter geen slachtoffer voor het leven.'

Iemand zei me ooit dat ik niet het slachtoffertype ben. Hij had het mis. Wanneer we op de juiste manier worden bespeeld, zijn we allemaal potentiële slachtoffers. Het is een tijdelijke rol waarin we worden geforceerd en ik had gehoopt dat ik er met de jaren minder tegen zou moeten vechten. Maar hier sta ik, met een hond op mijn stukje van de wereld en de poort achter me in het slot. En daar rijdt hij alweer voorbij, traag en loerend.

Ik recht mijn schouders en kijk hem in de ogen.

Ik zie jou.

Ik nader de veertig en ben je opgedrongen slachtofferrollen beu.

Ik heb het gehad en veeg de vloer met de collectief overgeleverde schaamte.

Dingo spitst zijn oren.

Ik strijk m'n frons glad en kijk de man na totdat hij achter de hoek verdwijnt. Als een hert dat zich staande houdt tegenover een wolf, klaar om met haar hoef een schedel in te trappen.

Het is de weg van de natuur.   

(Oorspronkelijk gepubliceerd in oktober 2021.)